Stopień asymilacji polskiej diaspory w Stanach Zjednoczonych.

Stopień asymilacji polskiej diaspory w Stanach Zjednoczonych.
Artykuł ukazał się w Gwieździe Polarnej i Nowym Dzienniku 22 marca 2015.

Czy wiecie, że polska diaspora (Polonia) to 6 największa grupa etniczna na świecie

a 8 w Stanach Zjednoczonych.

Istnieje wiele opracowań na temat różnych grup etnicznych, ale polska diaspora jest najmniej zbadana. Tak bowiem wynika z moich kilku letnich przeszukiwań amerykańskich zasobów uniwersyteckich. Większość prac dotyczy historii Polski i Polaków w USA. Innych badań na temat struktury i zmian w polskiej diasporze po prostu brakuje. Amerykańskie uniwersytety nie interesują się polską diasporą w USA i wynika to moim zdaniem z braku zainteresowania samych Amerykanów polskiego pochodzenia i Polaków mieszkających tutaj.

Jeśli sami Polacy się nią nie interesują czegóż można oczekiwać od Amerykanów.

Jedyną profesjonalną organizacją, która przeprowadza takie badania jest PIAST Institute z Michigan.

Przejdźmy jednak do faktów:

Z badań przeprowadzonych przez Piast Institute wynika, że członkowie polskiej diaspory w Stanach Zjednoczonych identyfikują się jako “Amerykanie polskiego pochodzenia” a proces identyfikacji uzależniony jest od długości ich pobytu w USA. Przy ciągłej aktywnej polityce asymilacji polska diaspora wtapia się ciągle w XIX wieczną koncepcję amerykańskiego melting pot, w którym masz zapomnieć wszystkiego czego się nauczyłeś w kraju z którego pochodzisz. Rzeczywistość jednak przerasta tę sytuację i dochodzi do czasami do wręcz komicznych sytuacji z pogranicza dwóch kultur. Najczęściej Amerykanie widzą w przyjezdnych Polakach dawny stereotyp: mało wykształcony, źle mówiący po angielsku, zaś Polacy z Polski widzą Amerykanów polskiego pochodzenia również stereotypowo: jako optymistycznych grubasków z mała wiedzą na temat współczesnej Polski. Badania PIASTA dostarczają dużej ilości informacji o „polskich Amerykanach”. Najbardziej istotną informacją jest fakt, że należymy do jednej z najbardziej wykształconych grup etnicznych w USA. Badania te pokazują także, że emigracja do Stanów Zjednoczonych praktycznie się kończy z wyjątkiem tzw. emigracji rodzinnej. Według ostatniego federalnego spisu z 2010 ocenia się, że w Stanach Zjednoczonych mieszka 9,739,653 osób przyznających się do polskiego pochodzenia co stanowi 3,0 % populacji w USA. Oczywiście w rzeczywistości grupa ta jest większa, ale musimy tutaj wziąć pod uwagę stopień asymilacji. Brak artykułów, programów i zainteresowania w mediach amerykańskich dla polskiej diaspory powoduje to, że liczba ta będzie systematycznie spadać.

Ważne jest również, aby pokazać co tak naprawdę charakteryzuje polską diasporę w USA, jak bardzo jest ona zróżnicowana i jaka jest jej struktura. Proponuję wprowadzić pewną praktyczną typologię dla tej grupy etnicznej. Wymaga to kolejnych badań. Może Piast jako jedyna polska grupa badawcza w USA podejmie się tego zadania oczywiście po zdobyciu odpowiednich środków.

Typologia zróżnicowania (stopnia asymilacji) polskiej diaspory w USA.

		Używanie języka polskiego	Używanie języka angielskiego	Funkcjonowanie w kulturze polskiej	Funkcjonowanie w kulturze amerykańskiej
Grupa całkowicie zasymilowana stopień 0		nie	tak	nie	tak
Grupa częściowo zasymilowana stopień I		nie	tak	częściowe	tak
Grupa częściowo zasymilowana stopień II		śladowe	tak	częściowe	tak
Grupa poddająca się akulturacji stopień  III		tak	tak	tak	tak
Grupa nie poddająca się akulturacji ani asymilacji stopień G		tak	nie	tak	nie
I inne	Brak danych		tak	Brak danych	tak

1.Grupa całkowicie zasymilowana stopień 0- cechy charakterystyczne: nie używa języka polskiego, nie utożsamia się z polskich dziedzictwem narodowym, nie zachowała żadnych elementów polskiej kultury, ani zwyczajów, całkowity brak zainteresowania polską diasporą i Polską. Jest to prawdopodobnie największa liczebnie grupa licząca najprawdopodobniej do kilku milionów.

2.Grupa częściowo zasymilowana stopień I- cechy charakterystyczne: nie używa języka polskiego, nie utożsamia się z polskim dziedzictwem narodowym, zachowała pewne elementy polskiej kultury i zwyczaje, całkowity brak zainteresowania polską diasporą i Polską. Jest to prawdopodobnie druga co do wielkości licząca również do kilku milionów.

3.Grupa częściowo zasymilowana stopień II- cechy charakterystyczne: nie używa języka polskiego, częściowo utożsamia się z polskim dziedzictwem narodowym, zachowała pewne elementy polskiej kultury i zwyczaje , interesuje się polską diasporą i Polską. Ta grupa z kolei jest znacznie mniejsza od pozostałych przedstawionych powyżej.

4.Grupa poddająca się akulturacji stopień III-cechy charakterystyczne: używa obu języków, funkcjonuje w obu kulturach, interesuje się zarówno Stanami Zjednoczonymi i Polską. Tutaj musimy mówić o dwóch grupach: Polakach urodzonych w Polsce i Amerykanach polskiego pochodzenia. Ta pierwsza z podgrup została wstępnie oszacowana i najprawdopodobniej jej liczbę określa się na 500 000 osób. Zakulturyzowani Amerykanie polskiego pochodzenia stanowią prawdopodobnie najmniejszą z grup.

5.Grupa nie poddająca się akulturacji ani asymilacji stopień G –cechy charakterystyczne: używa tylko języka polskiego, funkcjonuje tylko w polskiej kulturze, nie jest zainteresowana bądź nie potrafi funkcjonować w amerykańskiej kulturze. Trudno podawać tutaj szacunki. Są to głównie Polacy z Polski, którzy z różnych powodów nie potrafią się przystosować do życia w innej kulturze.

6. Ostatnia grupa (inne) są to osoby innej narodowości o polskim rodowodzie, dzieci z małżeństw mieszanych etnicznie lub rasowo. Dane statystyczne tej grupy praktycznie nie istnieją

W istocie dla rozwoju polskiej diaspory liczą się 2 grupy: zakulturowani Polacy i zakulturowani Amerykanie polskiego pochodzenia. To na tych dwóch grupach można się oprzeć w budowaniu nowoczesnej Polonii w USA. Tylko te dwie grupy mogą rozwinąć polską diasporę. Problem ten powtarzam musi być zbadany, powtórzony po kilku latach i na bieżąco ewaluowany. Mam nadzieję, że organizacje polonijne dostrzegą ten problem i zaczną wspierać ten aspekt. Ważne jest bowiem przeorientowanie polityki z asymilacji polskiej diaspory na jej akulturację.

Waldemar Biniecki – urodzony w Bydgoszczy w 1962 r. W USA od 2000 r., żonaty z Susan (profesor na Kansas State University), syn Daniel Kazimierz 8 lat. Od 2010 do 2012 r. jest prezesem KPA w Wisconsin. Obecnie dyrektor Krajowej Rady Doradczej Polish American Communication Initiative – PACI, założyciel portalu Midwest Polish American Community. Właściciel Biniecki Consulting, wykładowca w Kansas State University, działacz polonijny, publicysta. Hobby – historia, podróże, technologia, polityka. Liberalny konserwatysta. email: biniecki@gmail.com